...

Brama Świecka

Brama Miejska, wzniesiona prawdopodobnie w pierwszej połowie XIV wieku, była pierwotnie kamienną budowlą obronną, której historia sięga setek lat wstecz i pełna jest zmian dostosowujących ją do kolejnych wyzwań. Na przestrzeni XV i XVI wieku przechodziła rozbudowy, które znacząco zmieniły jej wygląd i funkcję. W drugiej ćwierci XV wieku wzniesiono nową, ceglaną bramę w stylu gotyckim, przy użyciu charakterystycznego wątku wendyjskiego. Dodano wówczas szyję bramną oraz przedbramie, które później zyskało nazwę bramy środkowej. W 1430 roku brama pojawia się w dokumentach jako istotny element obronny miasta. W drugiej połowie XV wieku całą konstrukcję podwyższono, tworząc ganek z krenelażem, natomiast początek XVI wieku przyniósł dalszą rozbudowę. Dodano wtedy ośmioboczny tambur, a także narożne wieżyczki oraz imponującą dwubasztową bramę przednią, która jednak została rozebrana w 1718 roku, gdy zmieniła się koncepcja fortyfikacji.

Początek XVIII wieku oznaczał dla bramy adaptację na zupełnie nową funkcję – stała się więzieniem. Przejazd bramny został zamurowany, a obok wybito nowy, ostrołukowy prześwit, który służył pieszym. Na początku XIX wieku zburzono przedbramie, a w 1871 roku przywrócono przejazd w przyziemiu, zlikwidowawszy istniejącą wcześniej furtkę. W miarę rozwoju miasta i zmieniających się potrzeb, kolejne modyfikacje dodawały nowe elementy: w 1920 roku po obu stronach bramy utworzono prostokątne przejścia piesze, a w wyniku działań wojennych w 1945 roku pozostałości przedbramia uległy zniszczeniu i zostały rozebrane. Kolejna przebudowa nastąpiła w latach 70. XX wieku, gdy po stronie wschodniej przebito otwarty przejazd, jednak obecnie brama pozostaje nieużytkowana i stopniowo niszczeje.

1927 rok, Brama Świecka w Chojnie. Przekrój pionowy wieży oraz sześć przekrojów poziomych kolejnych kondygnacji.
Dokumentacja z 1927 roku

Sama brama jest dwustopniową konstrukcją o łącznej wysokości 27 metrów, osadzoną na planie prostokąta o wymiarach 9,8 x 9,5 metra. Jej dolna część, sięgająca 12,95 metra wysokości i posiadająca pięć kondygnacji, charakteryzuje się grubymi, 2,2-metrowymi murami ozdobionymi bogatymi fryzami i blendami. Przejazd bramny, przebity ostrołukowo w przyziemiu, ma wewnętrzne sklepienie krzyżowe i prowadzi do imponującego wnętrza. W elewacji wewnętrznej rozmieszczono rzędy ozdobnych blend – trójlistnych w dolnej części, odcinkowych w wyższej, a wyżej znajduje się także ażurowy fryz oraz pary blend ostrołukowych. Zewnętrzna elewacja bramy została wzmocniona przyporami i wyposażona w prowadnice brony, które przypominają o jej obronnym charakterze.

Część górna bramy, trzykondygnacyjna, jest ośmioboczna, z czterema wieżyczkami – każda na planie koła – które zwieńczone są krenelażem i stożkowymi dachami. Wieżyczki mają swoje własne połączenie z gankiem bramy dolnej, a ich wewnętrzne konstrukcje obronne są autonomiczne względem całej bramy. Całość zwieńczona jest wysokim na 6,1 metra stożkiem, który nadaje budowli charakterystyczny profil.

Niestety, lata powojenne oraz brak odpowiedniej konserwacji przyczyniły się do obecnej degradacji bramy. Wnętrze uległo zniszczeniu – stropy są zawalone, a stan techniczny konstrukcji pozostawia wiele do życzenia. Brama, która niegdyś stanowiła potężną fortyfikację i centrum życia miejskiego, dziś stoi pusta, nieużywana i zaniedbana, oczekując na przywrócenie dawnego blasku.

1927 rok, Ulica Podmurze
1930-1940 rok

Translate
Skip to content Seraphinite AcceleratorOptimized by Seraphinite Accelerator
Turns on site high speed to be attractive for people and search engines.