Klasztor augustianów-eremitów w Chojnie został założony w roku 1290. Fundację konwentu przypisuje się margrabiom brandenburskim z dynastii askańskiej. Lokalizacja klasztoru w obrębie murów obronnych we wschodniej części miasta oraz budowa kościoła klasztornego w trzech etapach XIV wieku, charakteryzującego się stylem nawiązującym do architektury askańskiej, stanowiły kluczowe wydarzenia w historii tego obiektu sakralnego. Konsekracja świątyni miała miejsce 17 marca 1388 roku.
Klasztor chojeński, będąc jednym z 86 klasztorów wchodzących w skład prowincji sasko-turyńskiej, odgrywał istotną rolę w życiu religijnym i kulturalnym miasta w okresie średniowiecza. Po reformacji kościół i klasztor nie były użytkowane przez długie lata. Jednakże od 1957 roku rozpoczęto prace mające na celu renowację kościoła, a następnie kontynuowano remonty przy kaplicy Maryjnej i w klasztorze. 4 marca w roku 1974 erygowano parafię Świętej Trójcy, co stanowiło kolejny etap w historii tego zespołu sakralnego. W latach 1989-2003 kontynuowano prace nad wystrojem wnętrza kościoła, a ostatecznie w 2012 roku zakończono proces wyposażania kościoła.
Kazimiera Czerkies. 23 marca 1931 rok urodzona koło Lwowa, w wiosce Glinna. Tak było do Lwowa przez pola z trzy kilometry. Mieszkaliśmy w wiosce Nagórzany. Sąsiednia Glinna była dużą wioską, było tam dużo pracy. Tutaj znajdowała się stacja kolejowa. Kościół znajdował się miejscowości Nawaria pomiędzy Glinną, rodzinną wioską Nagórzany i Lwowem. Zbudowany został na wzniesieniu. Przyjechała wraz z najbliższymi 22 maja 1945 roku. „1 maja wyjechaliśmy z Nawarii, dojechaliśmy do Chojny 22 maja… Mama i jeszcze kilku sąsiadów przez długi czas pracowali przy odgruzowaniu terenu wokół kościoła pod wezwaniem świętej Trójcy w Chojnie. Opuszczała dom, ciężko pracowali, miejsce po miejscu uprzątali. Ten teren od budynków klasztoru do dużego kościoła bardzo był zniszczony. W kościele trójcy, gdzieś do lat 60 tych znajdował się skład zboża, węgla. Gruz był ładowany na wóz, transportowany w kierunku kolonii, tam dół był, woda była, zasypywany gruzem, co tam gruzu z Chojny wysypano, dziś śladu nie ma. Wszystko rękoma robili.Strasznie się narobili.
fragment książki „Odra była jak umarła” autorstwa Andrzeja Krywalewicza
Historia parafii pw. Świętej Trójcy
Rozdział 1: Narodziny Parafii
29 września 1957 roku, proboszcz parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Chojnie Andrzej Czechowicz, przejmuje od władz państwowych kościół i klasztor poaugustiański. Między innymi mieszkańcy pomagają w odgruzowaniu miejsca, które wówczas było przeznaczone na skład nawozów sztucznych, wykorzystywane przez Gminną Spółdzielnię „Samopomoc Chłopska”. W 1960 roku proboszczem parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa zostaje ks. Zbigniew Wójcik. Kontynuuje on prace nad klasztorem. Wizerunek modlącego się kapłana z różańcem w ręku, kroczącego w ruinach na dobre zapisał się w pamięci mieszkańców. 22 września 1963 roku o godzinie 17:00 z udziałem księdza biskupa Wilhelma Pluty, poświęcono odbudowaną w znacznej części świątynię. 4 marca 1974 roku, w cieniu Biskupa Jerzego Stroby, narodziła się Parafia św. Trójcy w Chojnie.
Rozdział 2: Pierwsze Kierownictwo
Kiedyż to pierwszy Proboszcz, Ksiądz Anatol Strzałkowski, objął kierownictwo parafii. Jego misja była jak łuna na niebie, krótka, lecz jasna. Przebudował skrzydło klasztoru na plebanię i zainicjował prace nad domem rekolekcyjnym. Niestety, jego nagła śmierć w 1984 roku przerwała dalsze plany, zostawiając za sobą wiele niespełnionych marzeń.
Rozdział 3: Kontynuacja Dziedzictwa
Po śmierci ks. Strzałkowskiego, w 1984 roku, przybył Ksiądz Antoni Chodakowski, by kontynuować jego dzieło. Wizja duszpasterska i wyzwania budowlane stawały przed nim jak góra nieosiągalna. Pomimo trudności, udało mu się zainspirować wspólnotę do działania i podjąć wyzwania duszpasterskie oraz budowlane z nową energią.
Rozdział 4: Działania i Inicjatywy
W latach, które nastały, Parafia św. Trójcy w Chojnie nie pozostawała obojętna. Organizacja wielkopostnych rekolekcji, kapitalny remont organów, czy przyjęcia dla Sybiraków – każde wydarzenie było jak nuta w symfonii wiary. Przy inicjatywie ks. Chodakowskiego rozpoczęto również prace nad odbudową Kościoła Mariackiego, symbolu dawnej świetności i miejsca wielu ważnych wydarzeń parafialnych.
Rozdział 5: Renowacja i Ekumenizm
Prace renowacyjne, nawiedzenia, czy ekumeniczne nabożeństwa – to wszystko stanowiło fundamenty dla rosnącej wspólnoty. W Kościele Mariackim odbudowywano nie tylko mury, lecz także serca. Wspólne modlitwy z przedstawicielami innych wyznań, takie jak nabożeństwa ekumeniczne czy droga krzyżowa, przypominały o jedności chrześcijańskiej, która była ważną wartością dla parafii.
Rozdział 6: Owoce Wiary
Powstanie Kręgów Fatimskich, wydarzenia kulturalne, czy powołania zakonne – to owoce trudu i wierności. Parafia rozwijała się jak roślina, zakorzeniając się w ziemi wiary i nadziei. Działalność duszpasterska, katechetyczna i charytatywna przynosiła widoczne owoce w postaci nowych powołań zakonnych oraz zaangażowania społeczności w życie parafialne i lokalne.
Rozdział 7: Wizja Przyszłości
W latach 2016-2019 proboszczem parafii pw. Świętej Trójcy w Chojnie był ks. Jan Zalewski. To on w roku 2017 postanowił otworzyć kościół Mariacki dla wiernych poprzez celebrację letnich niedzielnych południowych mszy świętych. Od 2018 roku parafią zarządza ks. Janusz Mieszkowski, który kontynuuje rozpoczęte dzieło odbudowy i otwarcia kościoła, stojąc na czele „Fundacji Kościoła Mariackiego” Dziś Parafia św. Trójcy w Chojnie patrzy w przyszłość z nadzieją i wiarą. Jej historia jest jak księga, której ostatnie strony jeszcze nie zostały napisane. To opowieść o niezłomnej wierze i nieustającej wspólnocie, która nieustannie rośnie i ewoluuje, inspirując kolejne pokolenia do trwania w drodze wiary.
1290 – pierwsza wzmianka o klasztorze
1300-1342 – rozbudowa klasztoru i kościoła
1388 – konsekracja kościoła
1536 – Augustianie opuszczają Chojnę; kościół służy na magazyn; klasztor zamieniono na szpital i szkołę
1582-1596 – kościół we władaniu protestantów
1690 – ołtarz z kościoła klasztoru augustianów przewieziono do kościoła Mariackiego w Chojnie
1698 – urządzono szkołę
1813 – urządzono szpital
1816 – powstał kościół garnizonowy
1850 – rozebrano sklepienie gwiaździste w kościele i skrzydło wschodnie zabudowań poklasztornych
1880 – w byłym konwencie znajdowała się fabryka sukna; w kościele – remiza strażacka, a następnie sala gimnastyczna
1959-1965 – odbudowa kościoła, zapoczątkowana przez proboszcza Andrzeja Czechowicza, a kontynuowana przez ks. Zbigniewa Wójcika wraz ze swoim wujem – ks. prałatem Pawłem Mikulskim
1974 – Erygowanie Parafii Święte Trójcy
1974-1984 – ks. Antol Strzałkowki – pierwszy proboszcz; zm. +1984
1984 – Dekretem ks. Biskupa Kazimierza Majdańskiego proboszczem zostaje ks. prałat Antoni Chodakowski.
1985-1988 – odbudowa skrzydła klasztoru
1989-2003 – Prace nad wystrojem kościoła wg projektu prof. Czesława Dźwigaja (kaplica Maryjna; witraże w oknach – witraże w oknach, większości polscy święci [kanonizowani przez papieża Jana Pawła II]; przebudowa instrumentu organowego [33 głosy]; zagospodarowanie terenu wokół kościoła i klasztoru)
