Dnia 27 sierpnia 1998 roku zawarto umowę pomiędzy Wojewodą Zachodniopomorskim, a Gminą Chojna na utworzenie Środowiskowego Domu Samopomocy. Miała to być wówczas pierwsza tego typu w powiecie placówka dziennego pobytu dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Generalny remont fragmentu jednego z poradzieckich budynków koszarowych, w całości finansowały władze województwa. Potrzeba było wiele trudu, aby z gruzu powstało piękne, przytulne miejsce. Przez cały październik 2000 r. pierwsi zatrudnieni pracownicy przygotowywali wyremontowany budynek na przyjęcie uczestników.
6 listopada rozpoczęły się zajęcia terapeutyczne. Pod fachowym okiem opiekunów podopieczni mogli usprawnić już zdobyte umiejętności oraz nabywali nowe. Dla wielu osób Środowiskowy Dom Samopomocy stał się przede wszystkim miejscem spotkać z przyjaciółmi. Tu również wiele osób z niepełnosprawnościami odkryło w sobie talenty i rozwijało zainteresowania. Udział w zajęciach zawsze był nieodpłatny. W początkowych latach uczestnicy ponosili tylko koszt za posiłek jaki spożywali w placówce.
Dnia 11 grudnia 2000 r. odbył się oficjalne otwarcie Środowiskowego Domu Samopomocy w Chojnie. Na uroczystość przybyło wielu gości. Przejęci niecodzienną sytuacją uczestnicy ofiarowali im wykonane przez siebie upominki.
Ze względy na brak środków pierwsze miesiące pracy były bardzo trudne. Nie było funduszy na wyposażenie pracowni i zakupu materiałów, dlatego terapeuci i uczestnicy musieli wykazać się ogromną kreatywnością, aby tworzyć coś z niczego. Do ŚDS przynoszono stare gazety, ścinki materiałów, używane włóczki oraz wszelkie materiały, którym można było dać nowe życie. Tak zresztą po części jest do tej pory. Pomimo tego, że placówka jest dobrze finansowana, wiele zajęć terapeutycznych jest prowadzona z użyciem surowców wtórnych. Terapeuci dokładali wszelkich starań, żeby uczestnicy mogli się rozwijać. Poza zajęciami terapeutycznymi były organizowane imprezy okolicznościowe i wycieczki.
Od samego początku stawiano na integrację z lokalną społecznością. UCzestnicy brali czynny udział w dniach miasta, występując na scenie, a także prezentując swoje prace podczas kiermaszów. Od pierwszych miesięcy działalności do Środowiskowego Domu Samopomocy zapraszano dzieci i młodzież z Chojeńskich placówek oświatowych, których częstymi gośćmi byli również uczestnicy Środowiskowego Domu Samopomocy.
W kolejnych miesiącach zatrudniani byli nowi pracownicy. Po roku funkcjonowania placówki w ŚDS pracowało 3 terapeutów, fizjoterapeuta oraz kierujący zespołem kierownik – Agnieszka Hormwat-Makowska.
W maju 2002 r. ŚDS był organizatorem pierwszego w Chojnie Dnia Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. Na ulicach Chojny po raz pierwszy pojawił się barwny pochód uczestników ŚDS zaproszonych gości oraz przyjaciół, których celem było zaznaczenie obecności osób z niepełnosprawnościami w społeczeństwie. Święto do dziś obchodzone jest cyklicznie każdego roku.
Bardzo istotna formą terapii w ŚDS jest praca z uczestnikami oparta o różne formy teatru. Już w drugim roku działalności udało się stworzyć pierwszy spektakl pt. “Historia wielkiej miłości”. W kolejnych latach powstawało wiele znakomitych prezentacji scenicznych. Mając na celu edukację i integrację lokalnego społeczeństwa tworzono również wiele projektów teatralnych, do których zapraszano Chojeńskie instytucje. Prezentowane spektakle i musicale zawsze spotykały się z ogromnym uznaniem widzów, a dla uczenistxków projektu były nieocenionym doświadczeniem. Mieszkańcy Chojny do dziś wspominają “Historię Tarzana”, kilka edycji “Magii Świąt” oraz musical “W krainie Pana Kleksa”, gdzie na jednej scenie wystąpili podopieczni ŚDS oraz dzieci i młodzież z przedszkoli i szkół.
Ogromnym sukcesem podopiecznych było również wydanie płyty z kolędami. Pierwszą amatorską płytę nagrano w 2003 roku, natomiast rok 2009 obfitował wydaniem profesjonalnego krążka, którego promocję uświetnił koncert galowy w Chojeńskim Centrum Kultury.
Nieodzownym elementem, który przez 25 lat towarzyszy w usprawnianiu uczestników jest sport. Przez lata uczestnicy wzięli udział w wielu olimpiadach i zawodach sportowych, zdobywając zaszczytne miejsca na podium.
Aby podopieczni mogli poznawać świat, nabierać pewności siebie, a także zadbać o swoje zdrowie, organizowano wycieczki o charakterze edukacyjno-rekreacyjnym oraz uczestniczono w turnusach rehabilitacyjnych.
Podopieczni Środowiskowego Domu Samopomocy przez lata odpowiadali na apel potrzebujących. Pomimo własnej niepełnosprawności czynnie brali udział w akcjach wspierających. Przez kilka lat ŚDS przy współpracy Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych “Jesteśmy” był organizatorem Charytatywnej Sztafety Rowerowej, która angażowała rzeszę lokalnej społeczności w pomoc mieszkańcom gminy. Organizowano również kiermasze oraz spektakle, z których dochód przeznaczano na pomoc potrzebującym.
Przez kolejne lata instytucja poszerzyła swoją działalność. Ze względu na zwiększającą się liczbę uczestników zatrudniano nowych pracowników. W 2009 roku po odejściu Agnieszki Horwat-Makowskiej nowym kierownikiem zespołu została Małgorzata Korzeniec.
Rok 2014 przyniósł wiele zmian. Funkcjonujący do tej pory w strukturach Ośrodka Pomocy Społecznej, po wprowadzeniu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 roku w sprawie środowiskowych domów samopomocy, chojeński ośrodek dla osób z niepełnosprawnościami został wyodrębniony i z dniem pierwszego stycznia 2014 roku stała się samodzielną placówką i funkcję kierownika objęła Małgorzata Korzeniec.
W odpowiedzi na zapotrzebowanie, z każdym rokiem starano się uatrakcyjnić formy i zwiększyć zakres terapii. Jednym z działań które do którego zainspirowało terapeutów zamiłowanie do muzyki utalentowanych wokalnie uczestników ŚDS w Chojnie była organizacja w roku 2018 pierwszego Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Osób z Niepełnosprawnościami pn. “Niezapomniane przeboje”. Celem wydarzenia, które spotkało się z ogromnym zainteresowaniem w całej Polsce, była prezentacja umiejętności niepełnosprawnych wokalistów, a przede wszystkim umożliwienie im spełnienia marzeń o występach scenicznych. Festiwal odbywa się cyklicznie każdego roku.
Po 25 latach działalności Chojeński Środowiskowy Dom Samopomocy odgrywa bardzo istotną rolę w Gminie Chojna, ciesząc się szacunkiem i zaufaniem społeczeństwa.
Obecnie placówka zatrudnia 12 pracowników, świadczących usługi dla 35 podopiecznych. Zajęcia terapeutyczne opierają się na treningach kształtowania i usprawniania umiejętności ułatwiające codzienne funkcjonowanie. Podopieczni mają możliwość również rozwijania swoich sportowych, wokalnych, aktorskich i rękodzielniczych talentów. Terapeuci dokładają wszelkich starań, aby ich podopieczni mogli się rozwijać, poznawać świat i pomimo swoich ułomności cieszyć się życiem.
Jak powiedziała jedna z podopiecznych – Środowiskowy Dom Samopomocy jest naszym azylem, miejscem gdzie czujemy się po prostu normalnie.
Środowiskowy Dom Samopomocy w Chojnie, dzięki podpisanym porozumieniom świadczy usługi specjalistyczne dla podopiecznych z Gminy Cedynia od 26 sierpnia 2015 roku (7 osób) oraz dla Gminy Trzcińsko-Zdrój (3 osób).
Zobacz krótkometrażowy film dokumentalny o Środowiskowym Domu Samopomocy w Chojnie:
